Leabhair Chuí
Tá an ceanglas go gcoimeádfaidh cuideachta leabhair chuntais chearta in alt 282 d’Acht na gCuideachtaí 2014.
Forálann alt 282 go gcuirfidh gach cuideachta faoi deara taifid chuntasaíochta leordhóthanacha a choinneáil, cibé acu i bhfoirm doiciméad nó ar shlí eile –
- ● idirbhearta na cuideachta a thaifeadadh agus a mhíniú i gceart,
- ● a chumasú, ag am ar bith, sócmhainní, dliteanais, staid airgeadais agus brabús agus caillteanas na cuideachta a chinneadh le cruinneas réasúnta,
- ● a chumasú do na stiúrthóirí a chinntiú go gcomhlíonann aon ráitis airgeadais de chuid na cuideachta a cheanglaítear a ullmhú faoi alt 290 nó 293, agus aon tuarascáil stiúrthóirí a cheanglaítear a ullmhú faoi alt 325, ceanglais Acht na gCuideachtaí, agus más infheidhme, Airteagal 4 den Rialachán IAS: agus
- ● ligean d’iniúchadh ráitis airgeadais na cuideachta a ullmhaítear amhlaidh.
Ceanglaítear le halt 282(3) go mbeidh na nithe seo a leanas sna taifid chuntasaíochta—
- ● iontrálacha ó lá go lá ar na suimeanna airgid go léir a fhaigheann agus a chaithfidh an chuideachta agus na nithe ar ina leith a dhéantar an admháil agus an caiteachas,
- ● taifead ar shócmhainní agus dliteanais na cuideachta,
- ● má bhaineann gnó na cuideachta le déileáil le hearraí – (i) taifead ar na hidirbhearta go léir trína gceannaítear earraí agus trína ndíoltar earraí, ina dtaispeántar na hearraí agus na díoltóirí agus na ceannaitheoirí (seachas ceannaitheoirí earraí i ngnáth-thrádáil mhiondíola) go mion leordhóthanach chun go bhféadfar na hearraí agus na díoltóirí agus na ceannaitheoirí a dhéanamh. sainaitheanta agus taifead de na sonraisc go léir a bhaineann le ceannacháin agus díolacháin den sórt sin, (ii) ráitis stoic a bheidh á sealbhú ag an gcuideachta ag deireadh gach bliana airgeadais agus na taifid go léir ar an stocáireamh ónar ullmhaíodh, nó as a mbeidh, aon ráiteas stoic den sórt sin ullmhaithe agus
- ● má tá soláthar nó ceannach seirbhísí i gceist le gnó na cuideachta, taifead ar na hidirbhearta go léir trína soláthraítear seirbhísí agus trína gceannaítear seirbhísí, cé dó a soláthraíodh iad nó cé uaidh a ceannaíodh iad (mura rud é go gcuirtear ar fáil iad nó trína gceannaítear iad trí ghnáththrádáil mhiondíola. (b) agus gach sonrasc a bhaineann leis.
Meastar taifid chuntasaíochta leordhóthanacha a choinneáil má chomhlíonann siad alt 283 agus má mhíníonn siad idirbhearta na cuideachta agus éascaíonn siad ullmhú ráiteas airgeadais a thugann léargas fíor agus cothrom ar shócmhainní, dliteanais, staid airgeadais agus brabús nó caillteanas na cuideachta. (alt 283(4)).
In aon chás inar sáraíodh ailt 281-285 d’Acht na gCuideachtaí 2014, ní mór don iniúchóir reachtúil, tráth nach déanaí ná 7 lá tar éis fógra a sheirbheáil ar an gcuideachta, fógra a thabhairt don Chláraitheoir ag baint úsáide as foirm H4. Cuireann an Cláraitheoir an CEA – an tÚdarás Forfheidhmithe Corparáideach ar an eolas ansin.
Airgeadra inar chóir taifid leabharchoimeád inmheánach a choinneáil.
Chun alt 282 a chomhlíonadh, ba cheart leabhair chuntais inmheánacha a choinneáil in airgeadra a chumasóidh staid airgeadais na cuideachta a chinneadh le cruinneas réasúnta, agus iniúchadh a dhéanamh gan deacracht.
Airgeadra inar chóir cuntais fhoirmiúla cuideachta a choinneáil .
Glacann an CRO le cuntais fhoirmiúla cuideachta a ullmhaítear in airgeadra a bhfuil éifeacht dhlíthiúil aige amhail an dáta a chríochnaíonn an bhliain airgeadais.
Áirítear iad seo a leanas i ráitis airgeadais fhoirmiúla cuideachta:
Ráitis airgeadais bhliantúla: Tá an ceanglas maidir le ráitis airgeadais bhliantúla a ullmhú in alt 290 d’Acht na gCuideachtaí 2014. Ceanglaítear clár comhardaithe, cuntas brabúis agus caillteanais agus aon ráitis agus faisnéis bhreise eile a theastaíonn faoin gcreat tuairiscithe airgeadais a glacadh maidir leis an gcuideachta a ullmhú uair amháin ar a laghad gach bliain airgeadais. Tá formáid an chláir chomhardaithe agus an chuntais brabúis agus caillteanais leagtha síos in Alt 291/292 den Acht a fhorordaíonn na ráitis airgeadais nach mór do chuideachta a bheith i gceangal lena tuairisceán bliantúil.
Ceadaítear ráitis airgeadais an Ghrúpa a chur i gceangal le tuairisceán bliantúil cuideachta de bhun alt 293 agus ullmhaítear iad de réir ailt 294/295 d’Acht na gCuideachtaí 2014.
Ní mór ráitis airgeadais bhliantúla agus ráitis airgeadais chomhdhlúite banc agus institiúidí airgeadais eile a ullmhú de bhun IR 266 de 2015 (Rialacháin an Aontais Eorpaigh (Institiúidí Creidmheasa: Ráitis Airgeadais) 2015).
Ní mór ráitis airgeadais bhliantúla agus ráitis airgeadais chomhdhlúite na ngnóthas árachais a ullmhú de bhun IR Uimh.262 de 2015 (Rialacháin an Aontais Eorpaigh (Gnóthais Árachais: Ráitis Airgeadais) 2015).
Ceanglaítear ar chomhpháirtíochtaí áirithe faoi Rialachán 12 de IR 396 de 1993 (Rialacháin an CE (Ráitis Airgeadais) 1993) ráitis airgeadais bhliantúla a ullmhú, ar cuntas brabúis agus caillteanais agus clár comhardaithe iad.
Chomh maith leis na cineálacha ráitis airgeadais thuas, ceadaítear ráitis airgeadais achoimre faoi alt 324(9) d’Acht na gCuideachtaí 2014. Féadfaidh cuideachta bheag nó mheánmhéide ráitis airgeadais ghiorraithe de bhun alt 353/354 d’Acht na gCuideachtaí 2014 a chomhdú le tuairisceán bliantúil. Rialaíonn alt 340 den Acht foilsiú ráiteas airgeadais iomlán nó giorraithe.