Faoi Acht na gCuideachtaí 2014, is féidir le cuideachta phríobháideach theoranta a bheith páirteach i gcumasc nó i roinnt cuideachtaí. Faoi Achtanna na gCuideachtaí roimhe seo, ní raibh sé seo ar fáil ach do chuideachtaí poiblí teoranta. Tá an rogha fós ag CPTanna a chumasc nó a roinnt faoi Chuid 17 d’Acht 2014.

Ní féidir le haon cheann de na cuideachtaí atá ag cumasc faoi Chuid 9 d’Acht na gCuideachtaí 2014 a bheith ina Cuideachta Phoiblí Theoranta agus ní mór ceann de na cuideachtaí a bheith ina cuideachta TEO (cuideachta phríobháideach theoranta ag scaireanna, cláraithe faoi Chuid 2 d’Acht na gCuideachtaí 2014) (Féach alt 2 agus 462 d’Acht na gCuideachtaí 2014 le haghaidh sainmhínithe).

Tá bealaí éagsúla ann chun cumasc a bhaint amach. Is féidir é a dhéanamh tríd an Nós Imeachta Formheasa Achomair atá leagtha amach i gCuid 4 den Acht nó trí na modhanna cumasc atá ar fáil faoi Chuid 9. Is féidir éadáil a úsáid go leithleach faoi Chaibidil 1 de Chuid 9 den Acht. Faoi nós imeachta cumaisc Chuid 9, cuirtear Foirm DM1 isteach in éineacht leis na Dréacht-Théarmaí Coitianta. Teastaíonn cead cúirte ansin. Tar éis an chumaisc, déantar na cuideachtaí aistreora a dhíscaoileadh gan dul isteach sa leachtú.

Is féidir cumasc a dhéanamh trí chuideachta nua a fháil, a ionsú nó a fhoirmiú agus is féidir é a dhéanamh faoi Chuid 9 den Acht.

  • Is éard is Cumasc trí Fháltas ann ná nuair a dhíscaoiltear cuideachta, gan dul faoi leachtú, agus aistrítear a sócmhainní agus a dliteanais chuig cuideachta mar mhalairt ar scaireanna sa chuideachta fála le/gan aon íocaíocht in airgead tirim.
  • Is éard is Cumasc trí Ionsúite ann ná nuair a dhíscaoiltear cuideachta, gan dul faoi leachtú, agus aistrítear a sócmhainní agus a dliteanais chuig cuideachta atá ina sealbhóir ar na scaireanna go léir atá in ionannas le caipiteal na cuideachta díscaoilte.
  • Cumasc trí chuideachta nua a bhunú – déantar cuideachta amháin nó níos mó, gan dul faoi leachtú, a dhíscaoileadh agus aistrítear na sócmhainní/dliteanais chuig cuideachta mar mhalairt ar scaireanna sa chuideachta nua le nó gan aon íocaíocht airgid thirim.

Ní mór don CRO na doiciméid seo a leanas a fháil ó gach ceann de na cuideachtaí atá i gceist. Tabhair faoi deara, le do thoil, gur ceanglas den Acht é go ndéanfaidh GACH cuideachta aonair dearbhuithe/rúin ar leith sa phróiseas. Ní chlúdóidh foirm amháin na cuideachtaí go léir atá páirteach sa phróiseas.

  • An rún speisialta chun an cumasc a fhormheas. Caithfidh an rún a bheith d’aon ghuth. Ní féidir cinneadh tromlaigh a bheith ann.
  • An dearbhú a rinneadh faoi alt 206 d’Acht na gCuideachtaí 2014. Ní mór ráiteas faoi alt 209 d’Acht na gCuideachtaí 2014 a bheith ag gabháil leis an dearbhú a dhéantar faoi alt 206. Ní mór an dearbhú a dhéantar faoi alt 206 a dhéanamh trí thromlach na stiúrthóirí.

 

Ní mór na nithe seo a leanas a áireamh sa dearbhú:

  • 648/2012 Téacs atá ábhartha maidir leis an LEE méid iomlán shócmhainní agus dhliteanais na cuideachta cumaisc i dtrácht amhail ar an dáta is déanaí is indéanta roimh dháta déanta an dearbhaithe agus in aon chás ar dháta nach faide ná 3 mhí roimh dháta an déanta sin; agus
  • go bhfuil fiosrúchán iomlán déanta ag na dearbhóirí ar ghnóthaí na cuideachta agus na gcuideachtaí cumascacha eile agus, tar éis dóibh déanamh amhlaidh, go bhfuil siad den tuairim go mbeidh an chuideachta chomharba (de réir bhrí Chaibidil 3 de Chuid 9) in ann fiacha agus dliteanais eile na cuideachta nó na cuideachtaí a aistríonn a íoc nó a urscaoileadh ina n-iomláine de réir mar a bhíonn siad dlite le linn na tréimhse 12 mhí tar éis an dáta a dtiocfaidh an cumasc i bhfeidhm.
  • Ní mór don ráiteas faoi alt 209 a dheimhniú go ndéantar foráil sna dréacht-téarmaí comhchoiteanna cumaisc maidir le cibé sonraí i dtaobh gach ní iomchuí a chumasóidh gach ceann de na forálacha forordaithe maidir le héifeachtaí oibriú gan deacracht i ndáil leis an gcumasc; nó ag sonrú cibé sonraí maidir le gach ní iomchuí a chumasóidh gach ceann de na forálacha éifeachtaí sin oibriú gan deacracht i ndáil leis an gcumasc.

 

Ní mór an dearbhú a chur isteach laistigh de 21 lá ón imeacht. Ar an dearbhú agus ar an rún araon a fháil, féadfar clárú an chumaisc a chur i gcrích. Ní mór a dhéanamh soiléir cén chuideachta nó cuideachtaí atá le cumasc.

1. Dréacht-Théarmaí Coitianta a cuireadh faoi bhráid an CRO mar aon le Foirm DM1
2. Foirm DM1< /a curtha isteach le haghaidh fógra CRO Gazette
3. Fógra a chur sa nuachtán 30 lá ar a laghad roimh an gcruinniú
4. Tuarascáil na Stiúrthóirí, Tuarascáil na Saineolaithe agus Ráitis Airgeadais arna soláthar do chomhaltaí (seachas i gcás cumasc trí ionsú nó i gcás comhaontú 90%).

30 lá ina dhiaidh sin
5. Ba chóir rún speisialta a chur isteach i gcás inar gá.
6. Ba chóir ordú cúirte a chur isteach lena gcuirtear an cumasc i gcrích.
7. An dara fógra ón Iris Oifigiúil CRO arna fhoilsiú ag an gCláraitheoir ar ordú cúirte a fháil.

Comhlíontar na ceanglais maidir le foilsiú sa CRO Gazette trí fhoirm DM1 agus an t-ordú cúirte ina dhiaidh sin a chur isteach. I gcás ina bhfoilsítear na dréacht-téarmaí coiteanna ar shuíomh Gréasáin in ionad iad a chur faoi bhráid an CRO, cuirtear Foirm DM1 isteach fós.

Is féidir cuideachtaí a roinnt ar dhá chuideachta nó níos mó faoi Chaibidil 4 de Chuid 9 freisin. Arís, ní féidir le haon cheann de na cuideachtaí a bheith ina Cuideachta Phoiblí Theoranta agus ní mór do cheann de na cuideachtaí a bheith ina cuideachta TEO (cuideachta phríobháideach faoi theorainn scaireanna, cláraithe faoi Chuid 2 d’Acht na gCuideachtaí 2014).

Is féidir rannán a dhéanamh trí chuideachtaí nua a fháil nó a fhoirmiú.

  • Is éard atá i Rannán trí Fháltas ná nuair a fhaigheann dhá chuideachta nó níos mó sócmhainní agus dliteanais cuideachta atá á díscaoileadh gan dul i leachtú mar mhalairt ar scaireanna a eisiúint i gceann amháin nó níos mó de na cuideachtaí atá ag fáil na sócmhainní/dliteanais.
  • Roinnt trí Fhoirmiú cuideachtaí nua – is é sin, nuair a fhoirmítear dhá chuideachta nua nó níos mó chun sócmhainní agus dliteanais cuideachta atá á díscaoileadh a fháil gan dul i leachtú, agus go ndéantar é seo mar mhalairt ar scaireanna a eisiúint sna cuideachtaí.

 

Cuirtear na Dréacht-théarmaí Coiteanna roinnte isteach in éineacht le Foirm DV1 . Teastaíonn ceadú cúirte. Tar éis deighilte, díscaoiltear an chuideachta aistreora gan dul isteach i leachtú.

Cuid 9 Roinn
1. Dréacht-théarmaí coitianta curtha isteach
2. Foirm DV1 curtha isteach le haghaidh fógra CRO Gazette
3. Fógra curtha i nuachtán amháin 30 lá ar a laghad roimh an gcruinniú
4. Tuarascáil na Stiúrthóirí, Tuarascáil na Saineolaithe agus Ráitis Airgeadais arna soláthar do chomhaltaí (ach amháin i gcás ina gcomhaontaítear d’aonghuth)

30 lá ina dhiaidh sin
5. Rún speisialta curtha isteach i gcás inarb infheidhme.
6. Ordú cúirte ag críochnú an roinnte
7. An dara fógra ón Iris Oifigiúil CRO arna fhoilsiú ag an gCláraitheoir ar ordú cúirte a fháil.

Comhlíontar na ceanglais maidir le foilsiú sa CRO Gazette trí fhoirm DV1 agus an t-ordú cúirte ina dhiaidh sin a chur isteach. I gcás ina bhfoilsítear na dréacht-téarmaí coiteanna ar shuíomh Gréasáin in ionad iad a chur faoi bhráid an CRO, cuirtear Foirm DM1 isteach fós. Nuair a dhéantar foilsiú ar an suíomh Gréasáin, ní mór an fógra a dhéanamh i 2 nuachtán.

Is féidir Cuideachtaí Poiblí Teoranta a chumasc le chéile nó a roinnt faoi Chuid 17 d’Acht na gCuideachtaí 2014. Ní mór do chuideachta amháin ar a laghad de na cuideachtaí a ghlacann páirt sa Chumasc nó sa Roinnt faoi Chuid 17 a bheith ina Cuideachta Phoiblí Theoranta.

Is féidir cumasc a dhéanamh trí chuideachta nua a fháil, a ionsú nó a fhoirmiú agus is féidir é a dhéanamh faoi Chuid 17 den Acht.

  • Is éard is Cumasc trí Fháltas ann ná nuair a dhíscaoiltear cuideachta, gan dul faoi leachtú, agus aistrítear a sócmhainní agus a dliteanais chuig cuideachta mar mhalairt ar scaireanna sa chuideachta fála le/gan aon íocaíocht in airgead tirim.
  • Is éard is Cumasc trí Ionsúite ann ná nuair a dhíscaoiltear cuideachta, gan dul faoi leachtú, agus aistrítear a sócmhainní agus a dliteanais chuig cuideachta atá ina sealbhóir ar na scaireanna go léir atá in ionannas le caipiteal na cuideachta díscaoilte.
  • Cumaisc trí bhunú cuideachta nua – déantar dhá chuideachta nó níos mó a dhíscaoileadh, gan dul faoi leachtú, agus aistrítear na sócmhainní/dliteanais chuig cuideachta mar mhalairt ar scaireanna sa chuideachta nua le nó gan aon íocaíocht airgid.

 

I gcás ina bhfuil an cumasc á chur i gcrích faoi Chuid 17, is trí Fhoirm DM2 a chur isteach a dhéantar fógra chuig Iris CRO. I gcás ina bhfuil an Roinn á cur i gcrích faoi Chuid 17, is trí Fhoirm DV2 a chur isteach a dhéantar fógra chuig Irisleabhar CRO. Is leor an t-ordú cúirte a dheimhníonn an cumasc nó an deighilt a chur isteach maidir le ceanglas CRO Gazette.

Is féidir rannán a dhéanamh trí chuideachtaí nua a fháil nó a fhoirmiú.

  • Is éard atá i Rannán trí Fháltas ná nuair a fhaigheann dhá chuideachta nó níos mó sócmhainní agus dliteanais cuideachta atá á díscaoileadh gan dul i leachtú mar mhalairt ar scaireanna a eisiúint i gceann amháin nó níos mó de na cuideachtaí atá ag fáil na sócmhainní/dliteanais.
  • Roinnt trí Fhoirmiú cuideachtaí nua – is é sin, nuair a fhoirmítear dhá chuideachta nua nó níos mó chun sócmhainní agus dliteanais cuideachta atá á díscaoileadh a fháil gan dul i leachtú, agus go ndéantar é seo mar mhalairt ar scaireanna a eisiúint sna cuideachtaí.