Cuireadh tús le hAcht na gCuideachtaí 2014 (“an tAcht”) an 1 Meitheamh 2015. Faoi Achtanna na gCuideachtaí roimhe seo, ní raibh aon cháilíochtaí foirmiúla riachtanach le ceapadh mar leachtaitheoir nó mar scrúdaitheoir. Éilíonn Acht na gCuideachtaí 2014 áfach cáilíocht le haghaidh ceapachán mar leachtaitheoir agus scrúdaitheoir. Féach bileog faisnéise uimh.38 maidir le cáilíochtaí agus dícháilíochtaí agus Cuid 11 d’Acht na gCuideachtaí 2014 freisin. Ba chóir a thabhairt faoi deara nach bhfuil baint ar bith ag an Oifig um Chlárú Cuideachtaí le cáilíocht.

 

Catagóir Cáilíochta
Catagóir 1 Ball den Chomhlacht Cuntasaíochta Forordaithe
Catagóir 2 Aturnae Cleachtach
Catagóir 3 Ball de Chomhlacht Gairmiúil aitheanta ag IAASA
Catagóir 4 Duine atá cáilithe faoi dhlíthe stáit eile LEE
Catagóir 5 Duine a bhfuil taithí phraiticiúil aige

Féadfaidh leachtaitheoir (lena n-áirítear leachtaitheoir sealadach) leanúint de bheith ag gníomhú, i bhfoirceannadh nuair a rinneadh an ceapachán roimh thosach feidhme Acht na gCuideachtaí 2014. (.i. Ní dhéanann an tAcht difear do cheapachán leachtaitheora in aon chás ar cuireadh tús leis roimh an Acht nua).

Má tá iarratas á dhéanamh ag leachtaitheoir chun gníomhú mar leachtaitheoir do chuideachta faoi chatagóir 5 (Duine le Taithí Phraiticiúil), is féidir leis an leachtaitheoir leanúint de bheith ag gníomhú mar leachtaitheoir do chuideachta ina ndearnadh an ceapachán roimh thabhairt isteach an Achta nua, fiú nuair a gur diúltaíodh don iarratas sin. (.i. ní dhéanann an tAcht nua difear do cheapadh leachtaitheora in aon chás ar cuireadh tús leis roimh an Acht nua).

 

Catagóir 1 – Ball de chomhlacht cuntasaíochta forordaithe

Is ball de chomhlacht cuntasaíochta forordaithe an duine, ar duine é/í a dhéanann an méid seo a leanas:

  • sealbhaíonn sé nó sí deimhniú cleachtaidh reatha arna eisiúint ag an gcomhlacht sin; agus
  • nach bhfuil toirmiscthe de bhua rialacha an chomhlachta sin nó de bhua ordacháin, rialaithe nó chinnidh an chomhlachta sin, nó aon choiste araíonachta nó cleachtais ghairmiúil de chuid an chomhlachta sin, gníomhú mar leachtaitheoir.

 

Catagóir 2 – Aturnae cleachtach

Is aturnae an duine, ar aturnae é/í a bhfuil:

  • go bhfuil deimhniú cleachtaidh reatha aige arna eisiúint ag Dlí-Chumann na hÉireann faoi na hAchtanna Aturnaetha 1954 go 2002; agus
  • nach bhfuil toirmiscthe de bhua rialachán arna ndéanamh ag Dlí-Chumann na hÉireann, nó de bhua cinneadh nó ordú arna dhéanamh

 

Catagóir 3 – Ball de chomhlacht gairmiúil eile atá aitheanta ag IAASA

Is ball den chomhlacht gairmiúil sin a aithneoidh an IAASA ó am go ham chun críocha an ailt seo an duine, ar duine é/í a dhéanann an méid seo a leanas:

  • atá údaraithe de thuras na huaire ag an gcomhlacht gairmiúil sin chun na gníomhaíochtaí sonracha a shaothrú a bhfuil sé mar aidhm ag an gcomhlacht sin a chur chun cinn nó a chothú nó a bhfuil sé mar aidhm ag a chomhaltaí iad a shaothrú ag an gcomhlacht sin
  • atá bunaithe chun ionadaíocht a dhéanamh; agus
  • nach bhfuil toirmiscthe de bhua rialacha an chomhlachta sin nó de bhua ordacháin, rialaithe nó chinnidh an chomhlachta sin, nó aon choiste araíonachta nó cleachtais ghairmiúil de chuid an chomhlachta sin, gníomhú mar leachtaitheoir.

 

Catagóir 4 – Duine atá cáilithe faoi dhlíthe Stát LEE eile

Tá an duine i dteideal faoi dhlíthe stáit de chuid LEE, (seachas Éire), gníomhú mar leachtaitheoir in imeachtaí dócmhainneachta agus is iad na cáilíochtaí atá ag an duine, nó na himthosca a bhaineann leis an duine ar shlí eile, a thugann teideal dó nó di gníomhú amhlaidh. cinn a thugann teideal dó nó di gníomhú mar leachtaitheoir sa Stát de bhua aon ghnímh Comhphobail.

 

Catagóir 5 – Daoine a bhfuil taithí phraiticiúil acu ar fhoirceannadh agus eolas ar an dlí ábhartha

An duine:

  • tar éis iarratas a dhéanamh chuige sin chuig an IAASA san fhoirm fhorordaithe laistigh de 30 mí tar éis thosach feidhme an ailt seo; agus
  • íocadh an táille fhorordaithe agus tá údarás tugtha dó/di de thuras na huaire ag an Údarás Maoirseachta chun a cheapadh amhlaidh, agus an t-údarú sin deonaithe ar an mbonn go gcomhlíontar gach ceann díobh seo a leanas:
    • 1. go bhfuil taithí ábhartha leordhóthanach faighte ag an duine, roimh thosach feidhme an ailt seo, ar fhoirceannadh cuideachtaí agus eolas ar an dlí is infheidhme maidir leis sin de bhua ceachtar acu seo a leanas:

        a) tar éis a bheith:

          – fostaithe in obair ábhartha ag duine a thit faoi chatagóirí 1, 2 nó 3 ag an am ábhartha (nó, dá mbeadh an t-alt seo i bhfeidhm ag an am sin, a thitfeadh); nó

          – ag gabháil d’obair ábhartha ar a shon féin; nó

         
        b) tar éis cleachtadh i Stát LEE (nach é an Stát é) mar leachtaitheoir;

       
      2. gurb é an duine, i dtuairim ÚIMÉ, tar éis dul i gcomhairle leis an ÚIMÉ, duine oiriúnach agus cuí chun gníomhú mar leachtaitheoir; agus

      3. ní thagann an duine faoi chatagóirí 1, 2, 3 ná 4.

Ní bheidh aon duine de na daoine seo a leanas cáilithe le ceapadh nó le gníomhú mar leachtaitheoir cuideachta:

  • duine atá ina oifigeach nó ina fhostaí de chuid na cuideachta, nó a bhí ina oifigeach nó ina fhostaí de chuid na cuideachta laistigh den tréimhse 24 mhí roimh dháta thosach an fhoirceanta;
  • ach amháin le cead na cúirte, tuismitheoir, céile, páirtnéir sibhialta, deartháir, deirfiúr nó leanbh oifigigh de chuid na cuideachta;
  • duine atá ina chomhpháirtí nó i bhfostaíocht oifigigh nó fostaí de chuid na cuideachta;
  • duine atá ina fhéimheach neamhurscaoilte;
  • duine nach bhfuil cáilithe de bhua forála roimhe seo den fho-alt seo lena cheapadh mar leachtaitheoir ar aon chomhlacht corpraithe eile arb é fochuideachta nó cuideachta shealbhaíochta na cuideachta sin nó fochuideachta de chuideachta shealbhaíochta na cuideachta sin é, nó a bheadh ​​dícháilithe amhlaidh dá mba chuideachta an comhlacht corpraithe.

 
Beidh cibé fianaise a theastóidh ón gcúirt mar thaca le hiarratas ar chead faoi (b). (Alt 635 d’Acht na gCuideachtaí 2014). Más rud é, le linn dó a bheith ag gníomhú mar leachtaitheoir cuideachta, go scoirfidh duine de bheith cáilithe chun gníomhú amhlaidh, fágfaidh an duine a oifig nó a hoifig.

 
Ní féidir le hiniúchóir cuideachta a bheith ina leachtaitheoir don chuideachta freisin. Áirítear tagairtí do (a) go (e) faoi alt 635 d’Acht na gCuideachtaí 2014 tagairt do:

  • measfar go n-áirítear le leanbh oifigigh na cuideachta leanbh de chuid pháirtnéara shibhialta an oifigigh i gcás ina bhfuil gnáthchónaí ar an leanbh leis an oifigeach agus leis an bpáirtnéir sibhialta.
  • folaíonn oifigeach nó fostaí de chuid na cuideachta iniúchóir reachtúil na cuideachta.