Faoi Chuid 11 d’Acht na gCuideachtaí 2014, tá ceanglas cáilíochta foirmiúil ann le haghaidh ceapacháin mar leachtaitheoir agus mar scrúdaitheoir. Acht na gCuideachtaí 2014 . Ba chóir a thabhairt faoi deara nach bhfuil baint ar bith ag an Oifig um Chlárú Cuideachtaí le cáilíocht.

Catagóir Cáilíochta
Catagóir 1 Ball den Chomhlacht Cuntasaíochta Forordaithe
Catagóir 2 Aturnae Cleachtach
Catagóir 3 Ball de Chomhlacht Gairmiúil aitheanta ag IAASA
Catagóir 4 Duine atá cáilithe faoi dhlíthe stáit eile LEE
Catagóir 5 Duine a bhfuil taithí phraiticiúil aige

 
Ní bheidh duine cáilithe lena cheapadh mar leachtaitheoir/scrúdaitheoir cuideachta mura dtagann sé nó sí faoi réir míre den Tábla a ghabhann le hAlt 633 d’Acht na gCuideachtaí 2014.

Is é Údarás Maoirseachta Iniúchóireachta agus Cuntasaíochta na hÉireann (IAASA) an tÚdarás Maoirseachta.

Seoladh:

    Teach na Saileach
    Páirc na Mílaoise
    An Nás
    Contae Chill Dara

 
Fón: 045 983600
Ríomhphost: info@iaasa.ie
Suíomh Gréasáin: www.iaasa.ie

Féadfaidh leachtaitheoir, lena n-áirítear leachtaitheoir sealadach, leanúint de bheith ag gníomhú i gcás foirceanta i gcás ina ndearnadh an ceapachán roimh thosach feidhme Acht na gCuideachtaí 2014, i.e. ní dhéanann Acht 2014 difear do cheapadh leachtaitheora in aon chás a tionscnaíodh roimh achtú Acht na gCuideachtaí 2014.

Más rud é go bhfuil leachtaitheoir ag déanamh iarratais chun gníomhú mar leachtaitheoir do chuideachta faoi Chatagóir 5, Duine le Taithí Phraiticiúil, féadfaidh an leachtaitheoir leanúint de bheith ag gníomhú mar leachtaitheoir do chuideachta inar ceapadh í roimh thabhairt isteach Acht na gCuideachtaí 2014, fiú i gcás inar diúltaíodh don iarratas sin, i.e. ní dhéanann Acht 2014 difear do cheapadh leachtaitheora in aon chás a tionscnaíodh roimh Acht na gCuideachtaí 2014.

Catagóir 1 – Ball de chomhlacht cuntasaíochta forordaithe
Is ball de chomhlacht cuntasaíochta forordaithe an duine, ar duine é/í a dhéanann an méid seo a leanas:

  • sealbhaíonn sé nó sí deimhniú cleachtaidh reatha arna eisiúint ag an gcomhlacht sin; agus
  • nach bhfuil toirmiscthe de bhua rialacha an chomhlachta sin nó de bhua ordacháin, rialaithe nó chinnidh an chomhlachta sin, nó aon choiste araíonachta nó cleachtais ghairmiúil de chuid an chomhlachta sin, gníomhú mar leachtaitheoir.

 
Catagóir 2 – Aturnae cleachtach
Is aturnae an duine, ar aturnae é/í a bhfuil:

  • go bhfuil deimhniú cleachtaidh reatha aige arna eisiúint ag Dlí-Chumann na hÉireann faoi na hAchtanna Aturnaetha 1954 go 2002; agus
  • nach bhfuil toirmiscthe de bhua rialachán arna ndéanamh ag Dlí-Chumann na hÉireann, nó de bhua cinneadh nó ordú arna dhéanamh

 
Catagóir 3 – Ball de chomhlacht gairmiúil eile atá aitheanta ag IAASA
Is ball den chomhlacht gairmiúil sin a aithneoidh an IAASA ó am go ham chun críocha an ailt seo an duine, ar duine é/í a dhéanann an méid seo a leanas:

  • atá údaraithe de thuras na huaire ag an gcomhlacht gairmiúil sin chun na gníomhaíochtaí sonracha a shaothrú a bhfuil sé mar aidhm ag an gcomhlacht sin a chur chun cinn nó a chothú nó a bhfuil sé mar aidhm ag a chomhaltaí iad a shaothrú ag an gcomhlacht sin
  • atá bunaithe chun ionadaíocht a dhéanamh; agus
  • nach bhfuil toirmiscthe de bhua rialacha an chomhlachta sin nó de bhua ordacháin, rialaithe nó chinnidh an chomhlachta sin, nó aon choiste araíonachta nó cleachtais ghairmiúil de chuid an chomhlachta sin, gníomhú mar leachtaitheoir.

 
Catagóir 4 – Duine atá cáilithe faoi dhlíthe Stát eile den LEE
Tá an duine i dteideal faoi dhlíthe stáit LEE, seachas Éire, gníomhú mar leachtaitheoir in imeachtaí dócmhainneachta agus is iad na cáilíochtaí atá ag an duine, nó na himthosca a bhaineann leis ar shlí eile, a thugann teideal dó nó di gníomhú amhlaidh, na cáilíochtaí a thugann teideal dó nó di gníomhú mar leachtaitheoir sa Stát, de bhua aon ghnímh Chomhphobail.

Catagóir 5 – Daoine a bhfuil taithí phraiticiúil acu ar fhoirceannadh agus eolas acu ar an dlí ábhartha
An duine:

  • tar éis iarratas a dhéanamh chuige sin chuig an IAASA san fhoirm fhorordaithe laistigh de 30 mí tar éis thosach feidhme an ailt seo; agus
  • íocadh an táille fhorordaithe agus tá údarás tugtha dó/di de thuras na huaire ag an Údarás Maoirseachta chun a cheapadh amhlaidh, agus an t-údarú sin deonaithe ar an mbonn go gcomhlíontar gach ceann díobh seo a leanas:
    1. go bhfuil taithí ábhartha leordhóthanach faighte ag an duine, roimh thosach feidhme an ailt seo, ar fhoirceannadh cuideachtaí agus eolas ar an dlí is infheidhme maidir leis sin de bhua ceachtar acu seo a leanas:

      a) tar éis a bheith:
      – fostaithe in obair ábhartha ag duine a thit faoi chatagóirí 1, 2 nó 3 ag an am ábhartha (nó, dá mbeadh an t-alt seo i bhfeidhm ag an am sin, a thitfeadh); nó
      – ag gabháil d’obair ábhartha ar a shon féin; nó
      b) tar éis cleachtadh i Stát LEE (nach é an Stát é) mar leachtaitheoir;

    2. gurb é an duine, i dtuairim ÚIMÉ, tar éis dul i gcomhairle leis an ÚIMÉ, duine oiriúnach agus cuí chun gníomhú mar leachtaitheoir; agus
    3. ní thagann an duine faoi chatagóirí 1, 2, 3 ná 4.

Faoi réir Ailt 634(3) agus 635 d’Acht na gCuideachtaí, ní bheidh duine cáilithe lena cheapadh mar leachtaitheoir cuideachta mura bhfuil slánaíocht i bhfeidhm maidir leis an duine, i cibé méid agus ar cibé téarmaí a fhorordófar ó am go ham le rialacháin arna ndéanamh ag an IAASA, i gcoinne caillteanais agus éileamh a eascraíonn i leith dliteanais shibhialta a thabhaigh an duine i leith aon ghnímh nó neamhghníomh ag-

  • an duine
  • aon seirbhíseach nó gníomhaire de chuid an duine; nó
  • an bheirt acu

 
i seoladh fhoirceannadh na cuideachta lena mbaineann.

Is tagairt í an tagairt do shlánaíocht a bheith i bhfeidhm i ndáil le duine do shlánaíocht a bheith á soláthar (i gcoinne na gcaillteanas agus na n-éileamh dá dtagraítear sa fho-alt sin) trí cheachtar den dá mhodh seo a leanas:

  • polasaí árachais slánaíochta atá á chur i gcrích agus á chothabháil ag an duine ag a bhfuil gnóthas árachais; nó
  • 648/2012 Téacs atá ábhartha maidir leis an LEE go bhfuil an duine rannpháirteach, ar mhodh is infhorghníomhaithe go dlíthiúil ag an duine, i gciste slánaíochta de chineál frithpháirteach atá aitheanta de thuras na huaire ag an Údarás Maoirseachta chun críocha an ailt seo.

Má scoireann leachtaitheoir de bheith cáilithe chun gníomhú mar leachtaitheoir, fágfaidh an duine sin a oifig nó a hoifig ansin.

Ar fhágáil na hoifige sin de bharr na n-imthosca sin, tabharfaidh an duine fógra i scríbhinn go bhfuil sé nó sí tar éis imeacht ón oifig sin, de bharr na n-imthosca sin:

      (a) laistigh de 2 lá tar éis an dáta a scaoilfidh an duine an oifig, chuig—

        (i) Cláraitheoir na gCuideachtaí (CRO) (ag baint úsáide as Foirm E2a);
        (ii) Stiúrthóir an Fhorfheidhmithe Chorparáidigh (OSFC); agus
        (iii) dá mbeadh údarú tugtha don duine faoi chatagóir a ceathair (Alt 4.5) lena cheapadh mar leachtaitheoir – Údarás Maoirseachta agus Cuntasaíochta na Stát Aontaithe;
      agus
      (b) laistigh de 14 lá tar éis dáta urscaoilte oifige, chuig –

        (i) i gcás foirceannadh ag an gcúirt, an chúirt agus—

          (I) má ceapadh coiste cigireachta – comhaltaí an choiste sin; nó
          (II) mura bhfuil coiste cigireachta ceaptha – creidiúnaithe na cuideachta;
      (ii) i gcás foirceannadh toilteanach ag creidiúnaithe—

        (I) má ceapadh coiste cigireachta – comhaltaí an choiste sin; nó
        (II) mura bhfuil coiste cigireachta ceaptha – creidiúnaithe na cuideachta;
    (iii) i gcás foirceannadh toilteanach ag comhaltaí – comhaltaí na cuideachta.

 
Maidir le duine a bhfuil údarú tugtha dó faoi Chatagóir 5 lena cheapadh ina leachtaitheoir:

  • má thagann an duine chun bheith cáilithe le haghaidh ceapacháin mar leachtaitheoir faoi aon Chatagóir 1-4, ansin scoirfidh cáilíocht Chatagóir 5 d’éifeacht a bheith aici;
  • féadfaidh an IAASA údarú an duine faoin mír 5 sin a tharraingt siar nó a fhionraí (ar feadh cibé tréimhse agus ar cibé téarmaí is cuí leis), más deimhin leis nach bhfuil an duine in ann gníomhú mar leachtaitheoir a thuilleadh nó nach bhfuil sé oiriúnach a thuilleadh. agus an duine cuí chun gníomhú mar leachtaitheoir.

 
Féadfaidh ÚIMÉ, chun freastal ar chostas na bhfiosrúchán is gá a dhéanamh chun críocha a chumhachtaí chun údarú a tharraingt siar nó a fhionraí a fheidhmiú, cibé muirear tréimhsiúil is réasúnta a thobhach, nach minice ná uair sa bhliain, ar aon duine atá ag gníomhú mar leachtaitheoir, ar duine é a ghníomhaíonn amhlaidh de bhua údarú a bheith aige faoi Chatagóir 5.

Ní bheidh aon duine de na daoine seo a leanas cáilithe le ceapadh nó le gníomhú mar leachtaitheoir cuideachta:

  • duine atá ina oifigeach nó ina fhostaí de chuid na cuideachta, nó a bhí ina oifigeach nó ina fhostaí de chuid na cuideachta laistigh den tréimhse 24 mhí roimh dháta thosach an fhoirceanta;
  • ach amháin le cead na cúirte, tuismitheoir, céile, páirtnéir sibhialta, deartháir, deirfiúr nó leanbh oifigigh de chuid na cuideachta;
  • duine atá ina chomhpháirtí nó i bhfostaíocht oifigigh nó fostaí de chuid na cuideachta;
  • duine atá ina fhéimheach neamhurscaoilte;
  • duine nach bhfuil cáilithe de bhua forála roimhe seo den fho-alt seo lena cheapadh mar leachtaitheoir ar aon chomhlacht corpraithe eile arb é fochuideachta nó cuideachta shealbhaíochta na cuideachta sin nó fochuideachta de chuideachta shealbhaíochta na cuideachta sin é, nó a bheadh ​​dícháilithe amhlaidh dá mba chuideachta an comhlacht corpraithe.

 
Beidh iarratas ar chead faoi (b) mar thaca le cibé fianaise a éileoidh an chúirt, mar atá mionsonraithe in Alt 635 d’Acht na gCuideachtaí 2014. Más rud é, le linn dó a bheith ag gníomhú mar leachtaitheoir cuideachta, go scoirfidh duine de bheith cáilithe chun gníomhú amhlaidh, fágfaidh an duine a oifig nó a hoifig.

Ní féidir le hiniúchóir cuideachta a bheith ina leachtaitheoir don chuideachta freisin. Áirítear leis na tagairtí do (a) go (e) faoi Alt 635 d’Acht na gCuideachtaí 2014 tagairt do:

  • measfar go n-áirítear le leanbh oifigigh na cuideachta leanbh de chuid pháirtnéara shibhialta an oifigigh i gcás ina bhfuil gnáthchónaí ar an leanbh leis an oifigeach agus leis an bpáirtnéir sibhialta.
  • folaíonn oifigeach nó fostaí de chuid na cuideachta iniúchóir reachtúil na cuideachta.