Sé Rud Ba Chóir do Stiúrthóirí Cuideachta a bheith ar Eolas Faoi Chlárú Cuideachta (Bileog 2)

Ní mór do gach Cuideachta, bíodh siad ag trádáil nó ná bíodh, Tuairisceán Bliantúil a chomhdú tráth nach déanaí ná 56 lá óna nDáta Tuairisceáin Bhliantúil reachtúil (ARD).

Is féidir ARD gach cuideachta a sheiceáil saor in aisce ar CORE .

Ní mór do stiúrthóir cuideachta a chinntiú go seachadtar tuairisceán bliantúil thar ceann na cuideachta chuig an CRO (Féach 1 thíos).

Is doiciméad é an Tuairisceán Bliantúil (Foirm B1) ina leagtar amach faisnéis fhorordaithe áirithe maidir leis an gcuideachta. Caithfear an doiciméad seo a chomhdú ar líne leis an CRO gach bliain, beag beann ar cibé an bhfuil an chuideachta ag trádáil nó nach bhfuil.

Ceanglaítear tuairisceán bliantúil cuideachta a dhéanamh suas go dtí dáta gach bliain nach déanaí ná ARD na cuideachta agus é a chomhdú leis an CRO laistigh de 56 lá ón dáta ar a ndearnadh é.

Is é dáta sé mhí ón dáta corpraithe cuideachta nua an dáta ARD. Ceanglaítear an chéad tuairisceán bliantúil a dhéanamh suas go dtí an dáta ARD sin.

Cé nach bhfuil sé de cheangal reachtúil orthu déanamh amhlaidh, tá polasaí ag an CRO meabhrúchán ARD a sheoladh chuig gach cuideachta ag a hoifig chláraithe roimh ARD na cuideachta gach bliain.

I gcás ina bhfuil gá ráitis airgeadais (cuntais) a cheangal leis an tuairisceán bliantúil (Féach 2 thíos), is é an spriocdháta comhdaithe tuairisceáin ná ceann amháin de na nithe seo a leanas:

• DTB na cuideachta móide 56 lá, nó
• deireadh bliana airgeadais na cuideachta móide naoi mí agus 56 lá, cibé acu is luaithe

 
Féach Bileog Faisnéise Uimh. 23, “Riachtanais maidir le Tuairisceáin Bhliantúla agus Ráitis Airgeadais”, le haghaidh tuilleadh eolais.

Comhdú Ríomhphoist Éigeantach: Ón 1 Meitheamh 2017 i leith, ní mór gach tuairisceán bliantúil a chomhlánú ar líne. Ní féidir aighneacht pháipéir a chomhdú. Is é CORE córas comhdaithe ar líne CRO.

I mbeagnach gach cás, ní mór ráitis airgeadais a bheith i gceangal le Tuairisceán Bliantúil.

Ní mór deireadh na bliana airgeadais do na ráitis airgeadais sin a bheith tráth nach luaithe ná naoi mí roimh dháta an tuairisceáin.

Chun an riachtanas sin a chomhlíonadh, b’fhéidir go mbeadh gá le ARD do chuideachta a athrú.

Ní féidir ARD a athrú ach amháin má chomhlíontar na forálacha reachtúla go hiomlán, féach ar an Tuairisceán Bliantúil le haghaidh tuilleadh eolais.

Go ginearálta, is iad na doiciméid is gá a chur leis an tuairisceán bliantúil (Féach 2 thíos):

• cóip den chlár comhardaithe*
• cóip den chuntas brabúis agus caillteanais*
• cóip de thuarascáil na stiúrthóirí; agus
• cóip de thuarascáil an iniúchóra

 
Ceanglaítear de réir dlí go ndéanfar iniúchadh ar na ráitis airgeadais atá marcáilte le * (Féach 3 thíos) agus go gclúdófar an tréimhse seo a leanas:

• i gcás an chéad tuairisceáin bhliantúil a bhfuil ráitis airgeadais i gceangal leis, ó ionchorpraíodh an chuideachta, agus
• in aon chás eile, ó dheireadh na tréimhse atá clúdaithe ag na ráitis airgeadais atá i gceangal leis an tuairisceán bliantúil roimhe seo arna chomhdú leis an CRO
• agus ní mór é a bheith déanta suas go dtí dáta nach luaithe ná naoi mí ná an dáta ar a ndéantar an tuairisceán bliantúil.

I gcás nach gcomhdaítear Tuairisceáin Bhliantúla in am, ní mór pionós suntasach comhdaithe déanach a íoc agus féadfaidh an CRO gníomhartha forfheidhmiúcháin breise a thionscnamh.

Gearrtar táille shuntasach chomhdaithe déanaigh ar thuairisceáin a chomhdaítear go déanach, i.e. níos mó ná 56 lá tar éis dháta éifeachtach an tuairisceáin, leis an CRO, sa bhreis ar an táille chaighdeánach comhdaithe €20 (leictreonach).

Is é €100 an táille as comhdú déanach le héifeacht ó dhul in éag spriocdháta comhdaithe na cuideachta, agus gearrfar táille dhéanach laethúil €3 ina dhiaidh sin, suas le huasmhéid €1,200 in aghaidh an tuairisceáin.

Tá na roghanna forfheidhmiúcháin seo a leanas ar fáil don CRO i leith neamhchomhdú tuairisceán bliantúil:

• (a) Ionchúiseamh: Déanann an CRO ionchúiseamh ar chuideachtaí agus ar a stiúrthóirí as mainneachtain tuairisceáin bhliantúla a chomhdú in am. Féadfaidh ciontú a bheith i gceist i leith gach bliana a bhfuil tuairisceáin bhliantúla gan íoc. Is cion catagóir 3 é gan comhdú. Féadfar stiúrthóir ag a bhfuil trí chiontú den sórt sin a dhícháiliú ó ghníomhú mar stiúrthóir nó ó aon bhaint a bheith aige le bainistíocht aon chuideachta.
• (b) Forghairm Cúirte: I gcás ina mbeidh fógra á sheirbheáil ar stiúrthóir ag iarraidh ar fhoráil reachtúil faoin Acht Cuideachtaí a chomhlíonadh seirbheáilte air/uirthi agus 14 lá caite ó dháta na seirbheála, ach go leanann sárú na forála ar aghaidh, féadfaidh Cláraitheoir na gCuideachtaí nó Stiúrthóir an Fhorfheidhmithe Chorparáidigh (“an Stiúrthóir”) iarratas a dhéanamh chuig an Ard-Chúirt ar ordú a ordú go gcomhlíonfaidh stiúrthóir an foráil.
  stiúrthóir mainneachtana leis an bhforáil reachtúil atá i gceist laistigh den tréimhse a shonróidh an chúirt. Féadfar ordú a dhéanamh i gcoinne an stiúrthóra/na stiúrthóirí lena mbaineann le haghaidh costais dlí an iarratais chúirte seo. Tá an nós imeachta seo leagtha síos in Alt 797 d’Acht na gCuideachtaí 2014.
• (c) Baint den Chlár: Aon chuideachta nach gcomhdaíonn a tuairisceán bliantúil i leith aon bhliana amháin, is féidir í a bhaint den chlár agus a dhíscaoileadh. Ar dhíscaoileadh, beidh aon sócmhainní dílsithe don Aire Caiteachais Phoiblí agus Athchóirithe de réir oibriú an dlí, agus caillfear cosaint an dliteanais theoranta ó dháta na baineadh den chlár.
  as. Ina theannta sin, féadfaidh an Stiúrthóir iarratas a dhéanamh chuig an Ard-Chúirt ar ordú de bhun alt 842 d’Acht na gCuideachtaí 2014, lena ndícháilítear stiúrthóirí na cuideachta ó ghníomhú mar stiúrthóir nó ó bheith páirteach i mbainistíocht aon chuideachta, mar aon le hOrdú le haghaidh na gcostas dlí a thabhaigh an Stiúrthóir agus é ag tabhairt iarratais den sórt sin agus na costais a thabhaigh sé agus é ag fiosrú an ábhair.

 
Tugann bearta forfheidhmiúcháin a úsáideann an CRO aird ar stair chomhlíonta cuideachta maidir le tuairisceáin bhliantúla a chomhdú le blianta beaga anuas. Bíonn tionchar ag comhdú déanach tuairisceáin bhliantúil ar stair chomhlíonta cuideachta agus d’fhéadfadh sé go roghnódh an Oifig seo í le haghaidh bearta forfheidhmiúcháin sna blianta amach romhainn.

Dícháilíonn tuairisceán déanach an chuideachta ó dhíolúine iniúchta a éileamh i leith na ráiteas airgeadais atá ceangailte le tuairisceáin bhliantúla an dá bhliain atá romhainn, fiú má chomhlíonann an chuideachta na critéir cháilitheacha eile go léir don díolúine iniúchta i leith na mblianta airgeadais a chumhdaítear leis na ráitis airgeadais atá ceangailte leis an dá thuairisceán.

4. Seoltar meabhrúcháin agus fógraí tábhachtacha eile chuig cuideachtaí ag a n-oifig chláraithe de réir mar a chuirtear in iúl don CRO.

Mura bhfuil an seoladh ceart, b’fhéidir nach mbeidh tú ar an eolas faoi fhaisnéis thábhachtach maidir le do chuideachta.

Is féidir oifig chláraithe gach cuideachta a sheiceáil ar CORE .

Tá sé de dhualgas ar gach cuideachta oifig chláraithe a bheith aici laistigh den Stát, agus ní féidir leis sin a bheith ina huimhir Bosca Poist.

Úsáidtear Foirm B2 chun fógra a thabhairt don CRO faoi athrú ar oifig chláraithe cuideachta, agus ní mór í a sheachadadh chuig an CRO laistigh de 14 lá ó aon athrú den sórt sin.

Ó 1 Meitheamh 2017 i leith, ní mór gach Foirm B2 a chomhdú trí CORE .

Tá sé thar a bheith tábhachtach go gcoimeádtar sonraí oifig chláraithe cuideachta cothrom le dáta leis an CRO, agus go mbailítear post na cuideachta go rialta ón seoladh sin.

Seoltar gach cumarsáid oifigiúil leis an gcuideachta chuig a hoifig chláraithe. Áirítear leis seo fógraí scriosta agus meabhrúcháin maidir le tuairisceáin bhliantúla. Dá bhrí sin, ba cheart aon athrú ar oifig chláraithe a chur in iúl don CRO gan mhoill i ndiaidh an athraithe.

Tabhair faoi deara, le do thoil, má athraíonn cuideachta a hoifig chláraithe i ndáiríre, ach mura bhfuil fógra tugtha aici don CRO faoin athrú, go meastar de réir dlí gur fágadh in oifig chláraithe na cuideachta aon doiciméad a fágadh nó a seoladh leis an bpost chuig an seoladh atá taifeadta faoi láthair ag an CRO mar oifig chláraithe na cuideachta nó gur seoladh chuici é leis an bpost, d’ainneoin go bhféadfadh athrú a bheith tagtha ar staid a hoifige cláraithe (Féach 4 thíos).

Is féidir le cuideachta foirm B2 a úsáid chun Gníomhaire Oifige Cláraithe a cheapadh agus a n-oifig chláraithe a chur faoi chúram an Ghníomhaire. Ní mór don ghníomhaire a bheith réamhcheadaithe ag an CRO.

Féadfar foirmeacha áirithe – go háirithe athrú seolta agus athrú stiúrthóra nó rúnaí – a chomhdú saor in aisce ar CORE .

Tá fógra ar líne faoi athruithe ar shonraí cláraithe saor in aisce, slán agus tapa. Tá sé níos iontaofa agus níos éifeachtaí ná páipéar a úsáid agus is féidir leis an riarachán a laghdú.

Cuireann an tsaoráid ar fáil duit foirmeacha a chomhlánú ar líne, agus na torthaí a phriontáil, a shíniú agus a chur isteach chugainn. Is féidir stádas na bhfoirmeacha a comhdaítear go leictreonach a sheiceáil am ar bith freisin.

Comhdú Ríomhphoist Éigeantach: Ón 1 Meitheamh 2017 i leith, ní mór gach Tuairisceán Bliantúil (Foirm B1), athrú oifige cláraithe (Foirm B2) agus athrú sonraí stiúrthóra/rúnaí (Foirm B10) a chomhlánú ar líne. Ní féidir na foirmeacha seo a chomhdú ar pháipéar.

Is é CORE córas comhdaithe ar líne CRO.

Is é freagracht gach stiúrthóra a chinntiú nach bhfuil a chuideachta ag sárú Acht na gCuideachtaí.

Deirtear go sainráite in Acht na gCuideachtaí 2014 gurb é dualgas gach stiúrthóir cuideachta a chinntiú go gcomhlíonann an chuideachta ceanglais an Achta (Féach 5 thíos).

Ceanglais chomhdaithe eile CRO
Ní mór do stiúrthóir cuideachta a chinntiú freisin go gcuirtear na hathruithe seo a leanas ar fhaisnéis a bhaineann leis an gcuideachta in iúl don CRO (Féach 6 thíos):

 
* Ní mór Foirm B74 a chomhdú freisin i gcás ina bhfuil aon cheann de stiúrthóirí cuideachta atá cláraithe in Éirinn dícháilithe faoi láthair i ndlínse eachtrach ó ghníomhú mar stiúrthóir nó mar rúnaí ar chomhlacht corpraithe nó ar ghnóthas (Féach 7 thíos).

Le haghaidh tuilleadh eolais, féach Bileog Faisnéise Uimh. 16, “Rúnaí na Cuideachta”.

Tabhair faoi deara, le do thoil, gur féidir go leor de na foirmeacha a luaitear anseo a chomhdú saor in aisce ar CORE .

Fógra faoi fhoirceannadh stiúrthóireachta chuig an CRO
Tá oibleagáid ar chuideachta fógra a thabhairt don CRO laistigh de 14 lá faoi aon athrú i measc a stiúrthóirí nó faoi aon sonraí a bhaineann lena stiúrthóirí, amhail athrú seolta (Féach 8 thíos). Is í Foirm B10 an fhoirm ábhartha, agus ní mór í a chomhdú ar CORE .

I gcás ina sárófar an oibleagáid seo, beidh an chuideachta agus gach oifigeach de chuid na cuideachta ciontach i gcion.

Caithfidh oifigeach reatha na cuideachta Foirm B10 a shíniú, ní féidir le hoifigeach atá éirithe as a phost í a shíniú.

Diúltóidh an CRO d’Fhoirm B10 agus seolfar ar ais chuig an láithreoir í i gcúinsí ina mbeadh níos lú ná an líon íosta reachtúil stiúrthóirí (beirt) mar thoradh ar fhoirceannadh na stiúrthóireachta a fógraíodh ar an bhfoirm, mura bhfuil an chuideachta cláraithe mar Chuideachta Phríobháideach Theoranta de réir Scaireanna (cuideachta TEO) faoi Acht na gCuideachtaí 2014.

Ní féidir ach stiúrthóir amháin a bheith ag cuideachta Teoranta ach má tá ach stiúrthóir amháin ag cuideachta Teoranta, ní mór rúnaí ar leith a bheith aici.

I gcás ina bhfágann foirceannadh stiúrthóireachta, a chuirtear in iúl don CRO ar Fhoirm B10, nach bhfuil stiúrthóir cónaitheach sa Limistéar Eorpach Eacnamaíoch (LEE) ag an gcuideachta, ba cheart don chuideachta bannaí Alt 137 a thaisceadh leis an B10, nó deimhniú Alt 140 a fháil.

Le haghaidh tuilleadh eolais faoin gceanglas go mbeadh stiúrthóir amháin ar a laghad ina chónaí i mballstát ag cuideachta, féach Bileog Faisnéise Uimh. 17, “Ceanglas Stiúrthóir Cónaitheach LEE a bheith agat”.

Mura gcomhdaíonn cuideachta Foirm B10 i leith duine a scoir de bheith ina stiúrthóir ar an gcuideachta sin, tá nós imeachta ann trína bhféadfaidh an t-iar-stiúrthóir fógra a thabhairt don CRO, ag baint úsáide as Foirm B69, nár chomhdaigh an chuideachta na doiciméid chuí.

Féach ar Bhileog Eolais Uimh. 18, “Fógra Éirí As ó Stiúrthóir/Rúnaí”.

1 Alt 343(11) d’Acht na gCuideachtaí 2014

2 Tabhair faoi deara go bhfuil díolúintí áirithe ó na ceanglais seo ar fáil do chuideachtaí micreamhéide agus beagamhéide mar a shainmhínítear in Acht na gCuideachtaí 2014, Caibidil 1A, Ailt 280A-280H Cuid 6.

3 Mura cuideachta í an chuideachta atá i dteideal na díolúine ó iniúchadh agus a éilíonn í. Féach Bileog Faisnéise Uimh. 23 “Tuairisceán Bliantúil agus Díolúine ó Iniúchadh”.

4 Alt 51 d’Acht na gCuideachtaí 2014

5 Alt 223 d’Acht na gCuideachtaí 2014

6 Ní liosta uileghabhálach é seo, ach achoimre ar na príomhathruithe nach mór a chur in iúl don CRO

7 Tabhair faoi deara go gcaithfidh Foirm B74 a bheith ag gabháil le Foirm A1 (Foirm Ionchorpraithe) freisin i gcás ina bhfuil aon cheann de chéad stiúrthóirí na cuideachta dícháilithe thar lear faoi láthair.

8 Alt 149(8) d’Acht na gCuideachtaí 2014